Komisja Europejska ogłosiła, że doszła do porozumienia z Parlamentem Europejskim oraz Radą w sprawie zaktualizowanej Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T). Porozumienie to stanowi spory krok w kierunku bardziej zrównoważonego systemu transportowego w Europie, zakładając szereg celów i działań mających na celu poprawę efektywności i ekologii tej sieci.
Czym jest TEN-T?
Transeuropejska Sieć Transportowa (TEN-T) to ambitny projekt Unii Europejskiej, mający na celu stworzenie spójnej i dobrze skomunikowanej infrastruktury transportowej, integrującej państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Inicjatywa ta została zapoczątkowana w celu zniwelowania barier logistycznych, pobudzenia wewnątrzwspólnotowej wymiany gospodarczej oraz stworzenia jednolitego systemu transportowego dla ludzi oraz towarów. Założenia TEN-T obejmują rozwój nowoczesnych korytarzy transportowych, które łączą różne środki transportu, takie jak drogi, koleje, porty morskie i lotniska. Celem jest zwiększenie efektywności transportu, redukcja emisji gazów cieplarnianych, skrócenie czasu podróży oraz zrównoważony rozwój różnych regionów UE. W okresie od 2004 do 2010 roku Polska otrzymała wsparcie finansowe z funduszu TEN-T w kwocie 74,01 miliona euro na wdrożenie 27 projektów o łącznej wartości 157,31 miliona euro. Po zakończeniu rewizji wytycznych dla sieci TEN-T w 2013 roku, wprowadzono nową strukturę na obszarze państw członkowskich Unii Europejskiej. Ta nowa struktura obejmuje tzw. sieć bazową, która stanowi fundament dla dalszego rozwoju ogólnego systemu transportowego. Sieć bazowa TEN-T obejmuje 9 korytarzy transportowych:
- Morze Bałtyckie – Morze Adriatyckie
- Morze Północne – Morze Bałtyckie
- Morze Śródziemne
- Wschód / wschodnia część regionu Morza Śródziemnego
- Skandynawia – Morze Śródziemne
- Ren – Alpy
- Atlantyk
- Morze Północne – Morze Śródziemne
- Ren – Dunaj
Source: https://transport.ec.europa.eu/transport-themes/infrastructure-and-investment/trans-european-transport-network-ten-t_en
Transeuropejska Sieć Transportowa – jak się będzie rozwijać?
Jednym z kluczowych postanowień jest ustanowienie obligatoryjnych celów dla linii kolejowych na rozszerzonej sieci TEN-T. Zgodnie z porozumieniem, do 2040 roku pociągi na tych trasach powinny osiągać prędkość 160 km/h lub większą, co ma zdynamizować podróże pasażerów. W ramach działań mających poprawić bezpieczeństwo i efektywność transportu kolejowego, porozumienie zakłada wprowadzenie Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym (ERTMS) na całej sieci TEN-T. System ten ma zastąpić krajowe systemy „klasy B”, co nie tylko polepszy bezpieczeństwo, ale również stworzy bodziec do inwestycji w rozwój innowacyjnych technologii kolejowych. Co więcej, duże lotniska obsługujące ponad 12 milionów pasażerów rocznie będą musiały być połączone długodystansowym transportem kolejowym, co ma przyczynić się do zniwelowania ruchu lotniczego i zwiększenia konkurencyjności kolei.
TEN-T dla transportu multimodalnego
W zakresie transportu towarowego porozumienie zakłada rozwój terminali przeładunkowych zgodnie z obecnymi i przewidywanymi potrzebami sektora. Wprowadzenie możliwości przemieszczania się 740-metrowych pociągów po całej sieci ma przyspieszyć przenoszenie ładunków na bardziej ekologiczne środki transportu. Warto również zauważyć, że wszystkie 430 dużych miast leżących przy sieci TEN-T zostanie zobowiązanych do opracowania Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej, promujących zero- i nisko-emisyjne formy transportu.
W kontekście transportu morskiego planowana jest poprawa integracji infrastruktury portowej z innymi środkami transportu. Modernizacja tras żeglugi krótkiego zasięgu oraz rozwój portów mają wspomóc ten cel. Dla transportu drogowego planuje się utworzenie bezpiecznych i strzeżonych parkingów co około 150 kilometrów w ramach głównej i rozbudowanej sieci dróg bazowych TEN-T (do 2040 roku). Ten krok ma fundamentalne znaczenie dla zabezpieczenia bezpieczeństwa oraz stworzenia odpowiednich warunków pracy dla zawodowych kierowców. Warto też nadmienić, że z siecią TEN-T zostaną zintegrowane: Ukraina, Mołdawia oraz sześć krajów z Zachodnich Bałkanów.
Źródła: gov.pl, transport.ec.europa.eu, Wikipedia.org