Transport drogowy wewnątrzwspólnotowy – co watro wiedzieć?

Jednym z podstawowych założeń Unii Europejskiej jest stworzenie wspólnego obszaru gospodarczego o uproszczonych procedurach wymiany towarów i usług. W związku ze stworzeniem wspólnotowego obszaru celnego i zniesieniem ceł, pojawiło się wiele nowych regulacji. Co trzeba wiedzieć planując rozpoczęcie działalności związanej z importem / eksportem wewnątrzunijnym?

CMR – transport drogowy towarów

Transporty w ramach Unii Europejskiej realizowane są przede wszystkim samochodowo. Spedycja drogowa obsługuje 75,3% wolumenu ruchu towarowego, transport kolejowy ok. 18,7% wolumenu, a żegluga śródlądowa 6,0%.

Transport drogowy, jako główny kanał obsługi towarów uregulowany został konwencją CMR (fr. Convention relative au contrat de transport international de Marchandise par Route) – o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów, sporządzoną w Genewie 19 maja 1956 r. Polska ratyfikowała ją w roku 1962 (Dz.U. z 1962 r., nr 49, poz. 238, sprost. Dz.U. z 1995 r., nr 69, poz. 352).

Zgodnie z ordynacją podatkową, transport może mieć trojaki charakter:

• Krajowy – zachodzący wewnątrz terytorium RP,
• Międzynarodowy – realizowany z tzw. krajami trzecimi (gdy początek lub koniec lub część trasy przebiega przez Polskę).
• Wewnątrzwspólnotowy  – realizowany w ramach europejskiego obszaru gospodarczego – EOG (ang. European Economic Area, EEA), lub gdy transport ma początek i koniec na terenie jednego kraju UE, lecz jest związany z wewnątrzwspólnotową usługą transportu towarów.

Od przebiegu trasy, jej początku i końca zależy stawka podatku VAT jaką należy zastosować. Jest to następująco:

1. Dla transportu krajowego – 23% VAT,
2. Dla transportu międzynarodowego – 0%, – należy to wykazać np. listem przewozowym.
3. Dla transportu wewnątrzwspólnotowego – stawka zależy od kraju w którym została nabyta usługa – miejsce siedziby usługobiorcy.

W szczególnych przypadkach transport wewnątrzwspólnotowy może być jednak rozliczony w innym kraju niż miejsce siedziby usługobiorcy:

1. Jeśli usługobiorca nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca świadczenia jej, VAT rozlicza się zgodnie ze stałym miejscem zamieszkania, rezydencji lub pobytu.
2. W przypadku gdy usługi świadczone są dla stałego miejsca prowadzenia działalności innego niż siedziba, VAT rozlicza się zgodnie z faktycznym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej.

Transport wewnątrzwspólnotowy

Unia Europejska za pośrednictwem europejskich dyrektyw VAT ustaliła ogólne przepisy i minimalną stawkę podstawową VAT na poziomie 15%, dopuszczając jednocześnie możliwość ustalenia indywidualnej dla każdego kraju stawki standardowej (dla wszystkich towarów i usług) oraz dwóch stawek obniżonych, z których najniższa musi wynosić nie mniej niż 5% (stosowane wyłącznie do towarów lub usług wymienionych w dyrektywie VAT – załącznik III).

W wybranych krajach obowiązują w tym zakresie różnice, w tym trzecia obniżona stawka VAT, którą kraje stosowały przed przystąpieniem do UE.

Lista stawek VAT stosowanych w państwach członkowskich (w%)

COVID-19, a transport wewnątrzunijny

Część krajów – w tym np. Grecja tymczasowo obniżyła podatek VAT, aby odciążyć firmy i wesprzeć je w kryzysie związanym z pandemią COVID-19. Pełna lista stawek dostępna jest na stronie ec.europa.eu.

Intrastat

Przedsiębiorcy zajmujący się importem / eksportem wewnątrzunijnym powinni pamiętać o obowiązku składania deklaracji statystycznych Intrastat. Obowiązek ten powstaje po przekroczeniu tzw. progów statystycznych Intrastat. W 2021 roku jest to kolejno:

• próg podstawowy:

dla przywozu 4.000.000 zł
dla wywozu 2.000.000 zł

• próg szczegółowy:

dla przywozu 65.000.000 zł
dla wywozu 108.000.000 zł

Zobacz również:

Intrastat – gdzie i kiedy złożyć deklarację?

Źródła:

ec.europa.eu, avalara.com, podatki.biz, shiphub.pl